برخورد با تخلفات دفاتر اسناد رسمی و کارمندان سازمان ثبت اسناد

به گزارش خبرنگار مهر، امیرمسعود فاطمیان رئیس اداره بازرسی، ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات اداره کل ثبت اسناد و املاک استان تهران در برنامه «سلام تهران» که هفتم تیر از شبکه پنج سیما پخش شد، وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک را اینگونه برشمرد: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از دستگاه‌های حاکمیتی تابع قوه قضائیه و متولی امور تثبیت مالکیت به طور عام هست. تثبیت و تعیین مالکیت اموال غیر منقول به طور ویژه املاک و اراضی، ثبت مالکیت معنوی و فکری، اجرای اسناد لازم‌الاجرا از جمله سند نکاحیه و مهریه، سند چک، اسناد رهنی، ثبت شرکت‌های تجاری و مؤسسات غیر تجاری و امور مربوط به نقشه‌برداری و کاداستر بر عهده این سازمان است. اگر مالکیت را یکی از حقوق مردم بدانیم، این سازمان از بدو تولد تا فوت اشخاص دخیل در زندگی آنان است و یکی از دستگاه‌های مهم در مجموعه نهادهای کشور تلقی می‌شود.

«امیرمسعود فاطمیان» در برنامه «سلام تهران» در خصوص وظایف اداره بازرسی و رسیدگی به شکایات ثبت اسناد و املاک، یادآور شد: نظارت و بازرسی از دفاتر اسناد رسمی، دفاتر ازدواج و طلاق و همچنین ادارات ثبت اسناد و املاک استان تهران و ادارات اجرای این استان برعهده اداره بازرسی است. قریب به ۲۵۰۰ دفترخانه اسناد رسمی در حال انجام امور مردم هستند و ما بر آن‌ها نظارت داریم. چنانچه مردم مدعی تضییع حقی در حوزه ثبتی استان تهران هستند؛ می‌توانند با مراجعه به ما و دریافت فرم شکایت و تکمیل آن، طرح شکایت کنند. خیلی از شاخه‌های مختلف عملیات‌های ما به خصوص در حوزه اجرا از طریق ثبت الکترونیکی و هوشمند انجام می‌شود. در حوزه بازرسی هم طرح شکایت از سامانه www.ssaa.ir قابل انجام است و به ما ارجاع خواهد شد.

وی افزود: تخلف با جرم متفاوت است. بعضی از امور مثل جعل و کلاهبرداری در صلاحیت رسیدگی ما نیست و نیاز به شأن قضاوت دارد. در امور شکلی و آنچه تعریف تخلف دارد مردم می‌توانند به ما مراجعه کنند. به‌عنوان مثال در حین تنظیم سند در دفترخانه‌ای اگر سردفتر در انجام وظایف خود مثل احراز هویت و … دچار تخلف بشود، ما صلاحیت رسیدگی خواهیم داشت و قطعاً با سردفتر متخلف برخورد می‌شود. این موضع در مورد همکاران ما در ادارات اجرا هم صادق است. در حوزه دفاتر اسناد رسمی حدود ۱۵۰۰ شکایت در سال گذشته به دست ما رسیده و ۸۰۰ مورد تخلف به دادسرای انتظامی سردفتران و دفتریاران اهاله شده است. نهاد بازرسی در قوه قضائیه از نهادهای قوی‌ست.

رئیس اداره بازرسی، ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات اداره کل ثبت اسناد و املاک استان تهران با اشاره به نحوه رسیدگی به شکایات رسیده به این اداره، گفت: ما بر اساس شکایت بازرسی، یک بازرس تعیین می‌کنیم و او پس از دریافت ابلاغ بازرسی به محل دفترخانه و یا به ادارات ثبت رفته و اعمال سردفتران و همکاران را با مقررات تطبیق می‌دهد. چنانچه تخلف احراز شود، گزارش آن نوشته شده و در خصوص اقدامات آتی فنی پیشنهاداتی می‌شود تا مشکل ارباب رجوع حل گردد. برخورد با کارمند یا سردفتر تابع تشریفات است. بخشی از آنکه ارائه گزارش است، بر عهده ماست اما باقی مراحل برعهده سایر نهادهاست. نمی‌شود هم ارائه گزارش و هم برخوردکننده با فرد خاطی، یک نهاد باشد.

فاطمیان در خصوص هوشمند شدن پیگیری اکثر امور در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، خاطرنشان کرد: سازمان ثبت اسناد و املاک به عنوان یک دستگاه برتر در حوزه فناوری و اطلاعات مورد تقدیر ریاست قوه قضائیه قرار گرفت. این سازمان تحول عظیمی در گذر از ثبت سنتی به ثبت الکترونیک داشته که از اطاله رسیدگی جلوگیری می‌کند. ثبت یک شرکت تجاری، اجرای اسناد لازم‌الاجرا مثل مهریه از طریق سامانه انجام پذیر است. تطبیق حقوقی و فنی املاک هم هوشمند شده است. تمام امور اجرایی به صورت ثبت در سامانه انجام می‌شود. در برخی مراحل مثل بررسی املاک زوج جهت پرداخت مهریه، شخص باید حضوری مراجعه کند.

وی در رابطه با شلوغی ادارات ثبت اسناد و املاک علی رغم هوشمند شدن بسیاری از اقدامات آن، گفت: همکاران ما در سازمان ثبت اسناد متولی امور متعددی هستند. باید بررسی شود که زیرساخت‌های مناسب برای انجام این امور در اختیارشان قرار گرفته یا خیر. در اجرای قانون برنامه ششم توسعه، مقرر شد اجرای سند نکاحیه، برعهده ادارات ما باشد.

کار ۵۴ شعبه قضائی را به یک اداره اجرا دادند اما آیا به تناسب آن ابزار و نیروی انسانی لازم در اختیار همکاران ثبتی قرار داده شد؟ با این حال همکاران ما در این سازمان در کل کشور با تدابیر ریاست قوه قضائیه و ریاست سازمان ثبت اسناد و املاک، عملکرد درخشانی داشتند.